materi geguritan puisi bahasa jawa

Contoh Geguritan Bahasa Jawa

Banyak orang yang menyukai puisi baik itu topik pendidikan, romantis, ataupun puisi yang lucu. Puisi tersebut bisa dengan berbagai bahasa, baik itu bahasa Inggris, bahasa Jawa ataupun bahasa Indonesia. Dalam bahasa Jawa dikenal sebagai istilah Geguritan.

Nah, sebelum kita memaparkan contoh geguritan bahawa jawa, ada baiknya jika kita membahas terlebih dahulu pengertian geguritan, berikut ini adalah pengertian geguritan.

Pengertian Geguritan

Kata Geguritan dakam Kamus Besar Bahasa Indonesia (KBBI) berasal dari kata “gurit” yang memiliki arti syair atau sajak. Dalam Kamus Baoesastra, geguritan berasal dari kata “gurit” yang memiliki arti tulisan, kidung. Sedangkan dalam Kamus Kawi Indonesia “gurit” memiliki arti goresan, dituliskan.

Pengertian geguritan merupakan seni sastra puisi yang ditulis menggunakan bahasa Jawa dan biasanya dilagukan dengan tembang yang merdu. Geguritan sudah ada sejak jaman dulu, pada saat itu geguritan dibuat oleh para pujangga sebagai bentuk sindiran kepda para kolonial atau raja yang berkuasa.

Baca Juga: Pengertian Geguritan.

Sejarah Geguritan

sejarah geguritan

Orang yang membuat geguritan disebut dengan penggurit, penggurit menggunakan sastra bahasa Jawa yang tinggi dan bermajas, sehingga bisa membuat orang yang disindir dalam isi geguritan tidak merasa sedang disindir, atau bahkan mereka bisa menembangkan geguritan tersebut.

Awalnya geguritan hanya dibuat oleh para pujangga dengan aturan yang terikat, tapi sekarang geguritan jawa lebih bebas dalam artian tidak terikat aturan dan bisa dibuat siapa saja.

Seiring berjalannya waktu, perkembangan geguritan jawa mengikuti selera masyarakat. Geguritan yang berkembang saat ini lebih bersifat bebas dan mempunyai tipografi yang bebas.

Penulisan geguritan sama seperti halnya menulis puisi modern, geguritan umumnya dibuat berdasarkan pengalamant si pembuat geguritan atau bisa juga dibuat untuk menggambarkan suatu objek atau keadaan.

Walaupun penggunaan bahasanya bebas, tapi tidak harus menggunakan jawa krama, tapi pemilihan kata yang indah dan tepat harus diperhatikan.

Ciri-Ciri Geguritan Bahasa Jawa

Agar lebih memahami tentang geguritan bahasa jawa, maka kita perlu juga mengetahui ciri-ciri geguritan berikut ini.

  • Bahasa yang indah dan sopan
  • Memiliki guru lagu, gatra, dan guru wilangan.
  • Kalimat yang terkandung memiliki makna tertentu.
  • Ada nama pengarang yang menjadi identitas pencipta geguritan (kadang juga tidak ada).

Baca Juga: Cerita Rakyat Bahasa Jawa.

Contoh Geguritan Bahasa Jawa

geguritan bahasa jawa lengkap

Berikut ini adalah kumpulan contoh geguran bahasa jawa dalam beberapa tema yang bisa kamu tembangkan atau bisa juga dijadikan referensi dalam latihan menulis geguritan, antara lain :

1. Geguritan Bahasa Jawa Tema Agama

Gusti

Gusti…
Dalem namung tiyang kang lemah
Kang boten saged mlampah piyambak
Gusti…
Dalem namung tiyang ingkang gampil gripil
Tansah kegoda kesenengan donya
Gusti…
Hamung siji panyuwunku
Tuntun dalem wonten ing margi kang padhang gusti
Duh Gusti…

–Intan Nukhi Adhiya–
(Sumber: basajawaasli.blogspot.co.id)

Geguritan yang berjudul Gusti ini menceritakan mengenai seseorang manusia yang hakikatnya adalah ciptaan Tuhan. Manusia hanya makhluk yang lemah dan mudah sekali untuk masuk kedalam jurang keburukan. Tidak sedikit manusia yang akhirnya tersesat karena mereka hanya memikirkan dan terlena dengan dunia.

Pesan yang ada pada geguritan tersebut adalah manusia sebagai makhluk tuhan harus selalu beribadah kepada Allah SWT, karena tujuan diciptakannya manusia di dunia ini adalah supaya selalu beribada kepada Allah SWT. Selalu berdoa supaya diberikan petunjuk dan jalan yang lurus dalam mengarungi kehidupan di dunia.

2. Geguritan Bahasa Jawa Budi Pekerti

Berikut ini adalah beberapa geguritan yang memiliki tema budi pekerti, antara lain :

“Begal”

Begal…
Wong liya nyebut brandhal!
Saben dina ngasah gaman nganggo ungkal
Kanggo nodhong njero terminal

Begal…
Pinter golek akal
Sapa wae bakal didadekake tumbal
Begal utege wis mirip kadhal
Yen kecekel dulangen sandhal!

Begal saiki…
Luwih tega nglarani!
Nggawa pitul nembak wong nganti mati!
Nggawe gregetan para pulisi!
Begal dibrantas ana ngendi-endi
Ketemon ngrampas ditembak mati

Begal saiki wis kebangeten
Wus kerep nggawa korban
Donya brana asil rampogan
Haram hukume yen dipangan
Bakal nampa siksaning nraka jahanam

–Iswahyudi–
(Sumber: geguritan.com)

“Korupsi”

Abang putih kajunjung duwur ing langit pratiwi
Wujud getih lan balung para pejuang
Apa kowe isih eling?
Cucur kringet luh kang wis kebacut dadi tumbal
Tumbal marang buwana kanggo kemerdekaan

Saiki apa?
Kowe ngapusi, kowe korupsi
Cangkemmu amba kebak arta
Raimu gedhek, ora duwe isin
Dijak rembug malah kepara angler
Rakyatmu kuru, kowe lemu
Rakyatmu mlarat, duitmu sak arat-arat

Sing makmur sapa?
Kowe lan kanca-kancamu
Sing tumindak ala marang rakyatmu
Mula, ayo brantas korupsi
Ayo padha gumregah

Mbangun bangsa Indonesia kang sumringah
Bangsa kang apik ing budi lan tutur
Bangsa kang sejahtera lan makmur

–Dening Kharisma L. W.-

3. Geguritan Bahasa Jawa Tema Alam

Berikut ini adalah beberapa geguritan yang memiliki tema Alam, antara lain :

“Merapi”

Merapi…
Saka kadohan katon gagah
Asep putih ndedel ing awiyat
Tilas dalan lahar katon cetha
Kena sunare Hyang Bagaskara

Merapi…
Saumpama kowe bisa crita
Kabeh kadadean ing tanah Jawa
Wiwit jaman Mataram Kuna
Nganti madege Kraton Ngayogyakarta

Merapi…
Sliramu anyekseni kridhaning bangsa
Wiwit nalika ngusir penjajah Walanda
Jaman mardika jaman Soekarno
Nganti jaman Soeharto
Jaman Habibie tumekaning Megawati lan Susilo
Merapi dadi saksi

–Puthu Aryana–

“Arga Iki”

Mataun-taun
Sira ngrusak geger lan awakku
Makaping-kaping
Landhepe bendho lan pacul

Nyigar lemah subur dadi larik-larik tandur
Pokalmu mblandhong sapenak dhengkul…
Lemah ijo wis malih gundhul
Tirta musna ing mangsa ketiga

Ninggal belik nalika paceklik
Jare wadhuk dadi alesan
Ora bakal ana rampunge
Nadyan donya pisan
Denuntal sakabehe…

Yoh
Entenana
Yen tekan titi mangsa
Arga iki nagih prasetya…

–Siswidiadi Ngesti N–
(Sumber: geguritan.com)

“Sendhang Tirta Panggesangan”

Kinclong, klimpah-klimpah, kumricik ilining toya
Pating sliri tawes, wader pari dalasan anggang-anggang
Sedaya memuji mring Hyang Widhi
Tanpa sih Paduka Gusti
Dados punapa awak mami?

Widodari kayangan sami lelumban
Tumurun madyaning sendhang
Jamas, reresik tan emut ing wanci
Kamanungsan si Tarub
Segering tirta sendhang dadya panjanging yuswa
Saiba bombong kula nyumurupi
Sesami titahing Gusti anjagi lestari

Punapa boten rumaos
Punapa sampun wuta tyasira
Kutu-kutu walang ataga sami sun cawisi
Kantho lelahanan tanpa nyulihi
Ngantos telas tan nyisa kula legawa

Nanging geneya?
Kori kula kasumpet aspal
Beton, ngantos nduwa margi kula
Kados pundi punika Gusti?
Nyingkur kawula, Gusti …

Sok sintena ingkang mireng pisambat kawula
Keparenga paring marga
Satemah boten namung kabuncang muspra
Kepara damel kasangsaran dhumateng manungsa
Kula kapang dados sendhang tirta panggesangan

–S.Wignya Raharja–
(Sumber: geguritan.com)

“Kluwung”

Ora katon garising kikismu
Nadyan wilangane tinemu
Oncating citramu, ambabar banyu
Tuhu agung kersane Gusti
Riris … grimis endah dinulu
Agawe menebing lebu
Mahanani segering banyu

Ora geseh, eseme anuju prana
Tansah gawe brantaning driya
Ora kapiyarsa wuwuse wacana
Rinengga endahing solah bawa
Andelidir ponang kintaka
Binarung kidung asmara

Iba mulya raharja, rasaku
Datan ana kang ngreridu
Rinonce kehing wanodya yu
Andum prasetya tuhu
Woh aren …, asung pepeling
Endahing citramu, boya sumandhing
Ora beda ngendikaning biyung
Sliramu … andha widhodari … ya kluwung

–Soewardi Baroto Martono–
(Sumber: geguritan.com)

“Endahe Alam”

Yen mandheng alam iki ..
Pikiran susah dadi endah
Anggugah semangat urip kangge jiwa iki
Ati pun dadi sumringah lan bungah

Yen ndeleng uwit ijo royo-royo
Awujud ciptaan sing kuasa
Lan kesucian sinar surya
Kanggo padhange dunya iki

Puji syukur matur nang Gusti Allah
Marang kaendahan isine ing bumi
Sing kudu dijaga lestariane
Tanpa ngilangake kaendahane

–Arvie Diah Pratiwi–

3. Geguritan Bahasa Jawa Tema Lingkungan

Berikut ini adalah beberapa geguritan yang memiliki tema Lingkungan, antara lain :

Lintang Panjer Rahina

Nalika bumi isih sepi
Lintang panjer rahina wis tangi
Menehi Pepadhang sagung dumadi
Kang wiwit gumregah ngupaya rejeki

Para among tani wis ndalidir mecaki galengan
Mbok bakul sinambiwara wus sengkut makarya
Para ngulama tumungkul mengestu puja
Para santri wiridan ngaji

Jago kluruk sesautan
Melu tasbeh marang pangeran
Ndonya wis gagat rahina
Maringi kalodhangan janma ngupadi pangupajiwa

–Slamet SA–
(Sumber: geguritan.com)

Kitir

Kitir iki
Isi panantangku marang wengi
Sing kebacut anggone nguja sepi
Dolanan swarane asu baung nggeririsi

Kitir iki
Wujud pangundhamanaku marang awang-awang
Sing kebacut brangasan
Ngrentengi lintang, nguntal rembulan

Kitir iki
Srana gugatku marang isen-isening jagad
Sing pijer royokan brekat
Tan keguh njaluk ruwat

–Anonim–

4. Geguritan Bahasa Jawa Tema Cinta

Berikut ini adalah beberapa geguritan yang memiliki tema Cinta, antara lain :

Tresna

Tresna kuwi sepele
Tresna kuwi ya kowe karo aku
Tresnamu kaya surya
Nanging ya kaya samudra

Tresnamu bisa nekakake mega
Nanging saiki tresnamu kaya dahana
Awit aku mbok tinggalna

Langit data peteng
Ora ana candra apa maneh kartika
Atiku kaya bawana sing lemahe nela-nela
Maruta, kandhakna yen aku isih tresna

–Erlita Fajrani–
(Sumber: geguritan.com)

Dluwang Njero Laci

esemmu kang pungkasan isih tak simpen
tansah tak ronce ing telenging ati
masio mung dadi pengangen-angen
wus telung windu lumaku

gawang-gawang wewayangan iku
tansah jejogetan ing manik-manik mata
iki cerita purwa tumrap aku lan sliramu
ing meja pojok mburi ngisor jendela

nimas …..
apa panjenengan pirsa .. ?
yen ana dluwang sak lembar keri ing laci
meja pojok mburi ngisor jendela
kang ora nate kawaos nganti purna

meja pojok mburi ngisor jendela
nyimpen tulisan kang durung kawaca
sak suwek isi lembaran crita
ana sak larik ukara kang durung cetha

rasa kang tansah ngumbara
tekan seprena aku ora ngerti
apa kuwi ukara lan rasa tresna

dluwang njero laci…
yo kuwi crita kang kari .. mung dadi memori…

Tresnaku – Tresnamu

Rikala kori dakbukak byak
Kaya sinamber gelap lepat

Iki tenan apa ngimpi ?
Sliramu jumeneng nyunggi katresnan
Panggah ora owah
Dinodhog rasa jroning dhadha
Meh wae aku kantaka.
Angenku daklarak ing pangumbaran
Telungpuluh loro warsa kepungkur
Kangmas,
Rasa tentrem rinengkuh ing astamu
Edhum nyawang sorot netramu
Aku katrem, aku kasmaran

Engga wektu jumangkah mlaku
Tresnaku-tresnamu dadi rangu
Kelindhes wektu
Daktantang daktanting ora maelu
Sansaya adoh lumayu
Tangeh anggonku bakal ngluru

Kangmas,
Tresnaku tresnamu ginubel wektu
Lawase padha paprentahan Orde Baru
Wis kukut, wis kemput …
Nadyan nora bisa nyawiji
Nanging tresna aji lan suci, tresna sejati
Bakal dakrukti nganti tumekeng janji.

–Biyung Amie Williams–

Jodhoku

Sliramu sing saiki tak tresnani
Apa ya sliramu…?
Sing arep ngerteni aku salawase
Apa ya sliramu?
Sing arep njaga aku salawase
Apa ya sliramu?
Sing arep nuntun aku marang dalan kang becik
Apa ya sliramu?
Sing arep melu ngrasakake bungah lan rekasaku
Apa ya sliramu?
Sing sesuk arep dadi kanca uripku
Dhuh Gusti
Paringana pitedah kanggo aku
Apa iya iki jodhoku?

–Zahrotun Nurul Fatmi–
(Sumber: geguritan.com)

Tandha Katresnan Ku

Wiwit kok tulisake tresna iku
Manuk-manuk kepodang padha geguyonan
Ing pang-pang godhonge waru
Ijo enom lelagone langit biru

Srengenge isuk kang mlethek ing ati sumunar
Martakake dhina bakal ora kamendungan
Wiwit kok kandhak’ake tresna iku
Liwat kali dhak kintirake prau godhong pring

Amrih bisa lelayaran aneng segaranining atimu
Apepayon langit ing pucuking alun
Banjur dak tunggu tekane nggawa warta
Wiwit kok kidhungake tresna iku

Apa aku kudu lumaku sadhuwure angin lan segara
Njupuk kembang srengenge kang mlethek
Banjur dak slempitake ing kupingmu
Kareben nambahi brantaning ati

Sanjerone ati iki, Yayi
Ana panandhang,kirane mung kowe kang bisa mangerteni
Liwat getering angin kang sumilir
Sadawaning laku lan sepi tak ceritakake
Yen ta… samengko bakal nyawiji

–Arya Esa Mahadewa–
(Sumber: esamahadewa.blogspot.co.id)

Wiwit kok tulisake tresna iku
Manuk-manuk kepodang padha geguyonan
Ing pang-pang godhonge waru
Ijo enom lelagone langit biru

Srengenge isuk kang mlethek ing ati sumunar
Martakake dhina bakal ora kamendungan
Wiwit kok kandhak’ake tresna iku
Liwat kali dhak kintirake prau godhong pring

Amrih bisa lelayaran aneng segaranining atimu
Apepayon langit ing pucuking alun
Banjur dak tunggu tekane nggawa warta
Wiwit kok kidhungake tresna iku

Apa aku kudu lumaku sadhuwure angin lan segara
Njupuk kembang srengenge kang mlethek
Banjur dak slempitake ing kupingmu
Kareben nambahi brantaning ati

Sanjerone ati iki, Yayi
Ana panandhang,kirane mung kowe kang bisa mangerteni
Liwat getering angin kang sumilir
Sadawaning laku lan sepi tak ceritakake
Yen ta… samengko bakal nyawiji

–Arya Esa Mahadewa–
(Sumber: esamahadewa.blogspot.co.id)

Aku Duwekmu Wengi Iki

Lumakuku kaya ngawang
Ngawang-ngawang nggayuh lintang
Mecaki dalan kasusahan
Apa Sejatine?

Kang ngganjel ing njero manahmu?
Tegese luh kang tumetes ing pipimu
Nglebur nyawiji ing swasana
Kang sejatine durung bisa gawe aku lan sliramu

Mesem bebarengan
Crita marang aku
Senajan ora mesthi bisa mungkasi
Lilakna aku andum donyamu
Kang kebak dening kaendahan

Sing durung kasunyatan
Aku duwekmu wengi iki
Iki ragaku
Iki sukmaku
Aku lila disiksa
Nganti ora ana sisa

–Isnaini D. Pramusinta–
(Sumber: geguritan.com)

Kapang

Menawa rasa matine ati
Mesti jiwa tansah kapang
Umpama ati kapenjara asmara
Apa bisa jiwa ngapusi

Menawa saperangan ati ngantu-antu
Mesti separo liyane ngenteni
Umpamane setengah ati tansah (han)jaga
Bisa ora saperangan liyane nglaleake

Menawa ati tiba sengsara
Mesti jiwa luwih lara
Pujaning atiku..

Apa sing bisa tak tindaake
Aku mung wanita sing kakungkung geni asmara
Wanita sing atine wis kadusta

Apa sing dipengine saliyane pengin cepet ketemu kalawan sing ndusta ati
Sing pada-padane laksana kidung swarga sing ngalun-alun ing karnaku
Sing nggawe kentir kapal jiwaku ing tengahing samudra rasa sing tan winates

–Anonim–

5. Geguritan Bahasa Jawa Tma Sahabat

Berikut ini adalah beberapa geguritan yang memiliki tema budi pekerti, antara lain :

Kanggo Kanca

Biyen, tanganmu genggem tanganku
Biyen, pundakmu enek kanggo aku nangis
Biyen, guyumu nentremke atiku
Nanging saiki….
Tangan, pundak, guyumu ilang saka uripku
Kanca-kancaku kabeh,bayangna
Apa sajatining kahanan sajroning dunya
Yen ora ana welas lan asih
Ora ana uga kekancanan tanpa pamrih
Ing sakjroning manah atiku
Aku ngrasakna kepengin ngamuk wektu iku
Kanca lan kancaku
Elinga rasa atiku iki
Jaganen rasaning welas asih iki

–Amami Retno Niti A–
(Sumber: aakkuucintaindonesia.blogspot.co.id)

Layang Iki Kanggo Koe

Layang iki kanggo sliramu
Layang batin kang ora bakal pernah kok woco
Aku arep ngilang sakwetara
Menawa setahun nanging ora merga wong liya

Merga aku kudu fokus ngadepi perkara
Perkara kang wis suwi dadi kekarepan ati
Kang ijih ora kena diganggu sapa-sapa
Aku arep jaluk ngapura

Menawa ilange awakku marahi sliramu lara
Nanging aku iki wis tuwa
Lan aku durung olih apa-apa saka uripku iki
Aku nyuwun ngapura

–Intan Nukhi Adhiya-

6. Geguritan Bahasa Jawa Tema Pahlwan

Berikut ini adalah beberapa geguritan yang memiliki tema budi pahlawan, antara lain :

Kartini

Kartini …
Sapa kang ora kenal panjenengan
Pahlawan kang mbela kaum wanita
Pahlawan kang berjuwang nentang paugeran walanda

Kartini …
Sanajan tinitah dadi priyayi
Duweni trah bangsawan
Kartini mbela emansipasi wanita
Mbela rakyat jelata

Kartini …
Wulan April iki dadi seksi
Lelabuhanmu kang misuwur tumrap bangsa Indonesia
Habis Gelap Terbitlah Terang
Dadi bukti masa perjuwangan
Kutha Jepara dadi papan panggonan ngukir sejarah wanita

Kartini …
Amarga jasamu
Wanita eropa lan wanita pribumi
Dadi duweni hak kang padha
Duweni hak pikantuk pendidikan

(Sumber : Geguritan.com)

Pahlawanku

Pahlawanku
Wutahing ludirmu
Nyiram ibu pertiwi
Nadyan sang ibu
Kudu muwun sedhih

Karajang-rajang manahe
Karujit-rujit rasa pangrasane
Pahlawanku
Mugya Gusti paring nugraha

Semana gedhene bektimu
Jiwa raga, bandha donya
Tanpa sisa
Amung siji pangajabmu
Merdeka

–R. Tantiningsih–

Ki Hajar Dewantara

ng adheme hawa Walanda
Sira panggah netepi setya
Nyawiji ing ngilmu
Ngugemi ing laku
Nyerat ing saben-saben wektu
Nalika ati krasa
krungu swara jerite sedulur
Ing lemah Pertiwi
Sira gumregah greget
Bali ing desa mijilmu
Nuswantara
Suwardi suryaningrat
Kondhang kanthi asma Ki Hajar Dewantara
Putra kraton sugih bandha brana
Milih dadi satriya lelana
Manunggal sajroning rakyat jelata
Gugur dadi pahlawan Negara
Minangka Bapak Pendhidhikan Bangsa

–Bisri Nuryadi–
(Sumber: bisrinuryadi.blogspot.co.id)

7. Geguritan Bahasa Jawa Tema Guru

Berikut ini adalah beberapa geguritan yang memiliki tema guru, antara lain :

Sertifikasi Guru

Sertifikasi Guru
Kabeh wong wis padha krungu
Apa maneh ana kalangan guru
Nanging… kanthi sertifikasi guru mau

Apa bocah-bocah banjur mituhu
Ora wani karo Guru
Mugiya kanthi sertifikasi iki
Para siswa tambah bekti

Sinau ana sekolah kang mligi
Mantep, karep sajroning ati
Kanthi sertifikasi guru iki
Para guru ana kang ndaftar haji

Uga akeh kang tuku mersi
Nanging kang utama
Kanthi sertifikasi guru iki

Para siswa tambah prestasi
Lan bekti marang Ibu Pertiwi
Lan marang kang gawe urip pati

–Aris Irianti–
(Sumber: geguritan.com)

Guruku

wingi nalika sikil iki
tumapak sandhuwure bumi
durung paja-paja ngerti ha, na, ca, ra, ka
alip, ba’, ta’, apa dene good morning teacher!

lumakuning srengenge wis ganti
panyawangku dadi padhang
terawangan
rasaku sangsaya …
ora bisa dakgambarake
sih tresnamu nabet njanget
sajroning atiku

lamun tanpa panjenengan
bisa apa aku nepaki bumi iki ?
leladimu marang aku
ora timbang karo piwalesku

bu guru, pak guru
jangkahku isih adoh
uripku isih nyamut-nyamut
sethithik setetes bun esuk
iku wis cukup
tinimbang banyu sekendhi
marakake ati mati

lepasen lakuku
lilakna labuh labetmu
dakumbare gagasanku
sedyaku kasembadan
donga pangestumu
nuntun marganing sedyaku

–Sutapa, W.R–

8. Geguritan Bahasa Jawa Tema Pendidikan

Berikut ini adalah beberapa geguritan yang memiliki tema pendidikan, antara lain :

Arti Tekamu

Ing petenge arah lan langkahku iki
Panjenengan dados srengenge kangge uripku
Menehi sumunar cahya kanggo kabeh pengarepan
Panjenengan madhangi lurung-lurung kang buntu
Liwat sorotan cahya kang metu saka swara lan tuturmu

Ing kelas kang ayem tentrem iki
Aku nangkep artine panguripan
Mung marang panjenengan gegayuhan dipun taruhaken
Lan marang panjenengan pengarep kang luwih becik
Panjenengan Kang nemtokake nasib bangsa Paduka
Boten mokal kagem panjenengan
Mujudake generasi emas bangsa kang gemebyar ing pepeteng

Saben dina panjenengan nindakake kagiyatan mulya iki
rasa sabar uga rasa ikhlas ndampingi saben dina
sakabehe ing donya ora bisa mbales jasamu
yaiku jasamu kang iso nggawe bintang ing pepeteng

kita ora bisa ngganti jasamu karo opo bae
Nanging, kita bakal nggawe panjenengan bangga
Jasamu bakal kita pangeti sajrone uripku
bakal kita pengeti ing sajroning ati
lan ora bakal lebur dening puteran wektu

matur nuwun sanget, guru ingkang kula tresnani
Tanpa panjenengan bakal peteng ……
lan amarga panjenengan urip dadi migunani

–Putri Mulyasari–
(Sumber: putrimulyasari.blogspot.co.id)

Senajan Ketok Nakal

Senajan nyekel buku wae ngantuk
Gayane nyekel rokok neng ngarep kanca-kanca
Ben diarani sangar
Metu bengi-bengi jalan-jalan karo pacar
Ben diarani payu

Nanging ana krenteg atine
Pengen banget bisa sukses
Isa oleh ipk kumlot
Isa gage olih kerja sing bener

Kuwi awakmu nang
Kang ora bisa nahan nafsu senenging donya
Nanging aku salah
Awakmu iki
Saiki wis isa nahan nafsu senenging donya
Lan padhanging donya isa katon ing mripatmu

-Intan Nukhi Adhiya–

Reuni

Sawise lawas pisah
Ketemu wis padha dadi simbah
Rambut-rambut putih, pasuryan padha malih
Pethuk gapyuk rerangkulan nyuntak sakehing rasa kapang
Ati trenyuh mripat kekembeng luh

Wor suh karo rasa bungah
Guyu-guyu renyah kaya nalika isih bocah
Dhek biyen nate dadi sakukuban
Njur padha pisah dalan, nepusi lelakone sowang-sowang

Lungit angelangut, lam-lamen jaman kesaput pedhut
Nganti wancine srengenge dhoyong ngulon
Beja, dene isih bisa sapatemon
Dhuh Gusti ingkang Maha mirah
namung saged muji Syukur Alhamdulillah
Gene isih menangi kumpule balung pisah

–Djoko Waluyo–
(Sumber: geguritan.com)

9. Geguritan Bahasa Jawa Tema Sekolah

Sekolahku

Sekolahanku…
Panggonan anggonku golek ilmu
Sekolahanku…
Diwulang dening Bapak-ibu Guru

Sekolahanku…
Sinau, maca buku
Ing Panggonan iki
Aku diajari supaya karo wong tuwaku kudu bekti

Ing panggonan iki
Aku diajari marang kanca aja srei
Diparingi PR kanggo gladhen
Kanggo sangu urip ing tengahing bebrayan

Aku percaya…
Sanajan abot kudu dilakoni
Kabeh mau kanggo kepentingan pribadhi
Kareben ngesuk dadi wong kang aji
Miguna tumprap bangsa lan nagari

–Geguritan.com–

10. Geguritan Bahasa Jawa Tema Bencana Alam

Tsunami

Banyu laut kang maune antheng glinteng kaya bayi turu angler kepati
Esuk kang padhang njingglang tanpa mendhung…putih suci
Nuduhake marang manungsa kabeh sektine Gusti
Cahyane bagaskara padhang nyinari bumi pertiwi

Angkasa kang bawera dumadakan peteng ngglimeng
Netesi bumi pertiwi kanthi luhe kang tumetes
Angkasa dadi peteng, bumi horeg

Alam sakupeng ngamuk nggegirisi
Laut muntab tanpa kabendhung
Alon-alon samubarang kauntal, kauncalake dening banyu bah saka laut
Manungsa kocar-kacir tunggang langgang, golek slamet

(Sumber : Geguritan.com)

Baca Juga: Tulisan Aksara Jawa.

11. Geguritan Bahasa Jawa Tema Kemanusiaan

Berikut ini adalah beberapa geguritan yang memiliki tema kemanusiaan, antara lain :

Gotong Royong

Diten libur wunten ing dusun
Satunggalin pakempalan kang tansah rukun
Ingkang dipun rembag perkawis dusun
Bersih lingkungan program kasusun

Gotong royong maju bareng
Nyingkirake lingkungan pepeteng
Supaya tangsah seneng
Hasile indah kadeleng

Kanggo sehate wargo
Gotong royong monggo dijogo
Supaya desa tetep tumoto
Masyarakat urip kanthi rejo

(Sumber: aushaf-fahri.blogspot.co.id)

Sabtu Bersih

Dina Setu ing wanci enjang
Suasono Tasih katon Remeng
Katambah Kluruk pitik kang gayeng
Katon Siswa SMP kang Nggrengseng

Wanci Sekolah miwiti pasinaon
Katah siswa kang sami pitakon
Sabtu enjang kagem lingkungan kemawon
Kerja bakti resek pasinaon

Namung tekat saiyeg saeka kapti
Yambut gawe bareng kanthi senengen ati
Tansah sehat kang diupadi
Lingkungan sekolah kang tetep asri

(Sumber: aushaf-fahri.blogspot.co.id)

Rumangsaku

rumangsaku kabeh uwong mesthi
kudu ngerti benere dhewe
amung luput salahe
kang tumiba janma liya

padha anggega kersane pribadhi
ngugung nguja luntaking angkara
yen kepagol asesanti
rawe-rawe rantas malang-malang putung
singa lena nemahi pralaya

katon wewentahan ujaring kandha
napsu angedhaton ing ati
rasul lan malaikat ora kasat mata
banjur buteng mbregudhul ora ngerti
anggering tata suba sita lan agama

nek atine kagol kepantong liyan
embuh ora ngerti eling
tutur muni saujar dadi ganjelaning ati
ora perduli embuh salahe
nanging rumangsaku luwih entheng mayang ing ati

dadi luber ajur mung kadi maruta
ganjelaning ati kaanggep sesendhon
tinambahan eling marang
lajer kang tinandur Gusti
kanthi mangesthi sesanti aku kabeh kalepotan luput

–Roewandi–

Untuk lebih memperdalam mengenai contoh geguritan, berikut ini adalah salah satu contoh video geguritan yang ada di youtube.

Video : https://www.youtube.com/watch?v=ZxLTAFVBoC8

Nah, itulah penjelasan mengenai geguritan mulai dari pengertian, contoh geguritan, dan video geguritan. Semoga artikel ini bisa menambah wawasan kita mengenai geguritan, jika ada kesalahan dalam artikel ini mohon untuk dimaafkan dan dimaklumi.


Posted

in

by

Tags: